NACAK GAZETESİ- Batık bankalarda buharlaşan 200 milyon Dolar tutarındaki paranın aradan 19 yıl geçmesine rağmen tahsil edilememesi kamuoyunda büyük bir rahatsızlık yaratmaya devam ederken, UBP-HP hükümeti bu paranın tahsil edilmesi için harekete geçmeye hazırlanıyor
Kıbrıs Finansbank, Kıbrıs Hür Bank, Kıbrıs Yurtbank , Everest Bank , Kıbrıs Kredi Bankası ve PEYAK Bankası’nda buharlaşan ve gerçek kişilere ait olan 200 milyon Doları aşkın mevduat Türkiye’nin katkılarıyla Devlet tarafından ödenmişti. Dolayısıyla bu bankaların Devlete 200 milyon Dolar borcu bulunuyor
UBP- HP koalisyon hükümeti protokolünde batık bankalar konusu da şu şekilde yer alıyor; “Kamunun, batık bankalardan yıllardır tahsil edilemeyen alacaklarının tahsili ilke ilgili çalışmalar yeniden başlatılacak ve takip edilecektir”

KKTC’de mali kriz içine giren Kıbrıs Yurtbank’ın faaliyetleri 27 Aralık 1999’da, Everestbank’ın faaliyetleri ise 3 Ocak 2000’de Bakanlar Kurulu kararı ile durduruldu. Bu arada 5 Ocak’ta Türkiye’den 12 milyon Dolar kaynak aktarılırken dönemin hükümeti “diğer bankalarda bir sorun olmadığını ve banka krizinin sona erdiğini” açıklamıştı.
KRİZ DEVAM ETTİ
Ama ne var ki Türkiye’den 12 milyon Dolarlık kaynak gelmesine rağmen kriz daha da yoğunlaşarak devam etti. Kıbrıs Finansbank ile Hürbank’ın faaliyetleri de 28 Ocak’ta durduruldu. 4 bankaya, Bakanlar Kurulu kararı uyarınca 2’şer kişiden oluşan yönetici atadı. Bankalar, devlet kontrolünde faaliyetlerine yeniden başladı.
KENDİ ŞİRKETLERİNE AKTARILDI
Dört bankanın üst düzey yönetici ve sahipleri hakkında ise yasal işlem başlatıldı, bazılarının ülke dışına çıkışı yasaklandı. Bankalarda yapılan müfettiş soruşturmasında, verilen kredilerin büyük çoğunluğunun, banka sahiplerinin kendi şirketlerine aktarıldığı tespit edildi.
BÜYÜK PANİK
Bu arada paralarını kaybedecekleri korkusuna kapılan mevduat sahipleri bankalardaki paralarını çekmeye başladı. Bazı bankalar, mali bünyesinde sorun olmadığını göstermek için, paraları banka içindeki masaların üzerine yığarak, mevduat sahiplerine sergiledi. Panik bir süreliğine duruldu.
KRİZ DAHA DA BÜYÜDÜ
Ortam bir süre duruldu ancak, 8 Mayıs’ta, mali durumları zayıfladığı ve likitide sorunu yaşadığı için Devlet, Kıbrıs Endüstri Bankası, Kıbrıs Kredi Bankası ve PEYAK Bankasının yönetimine el koydu.
60 BİN MUDİ VE SOSYAL PATLAMA
Krize giren 6 bankada, 60 binin üzerinde mudi ve yaklaşık 200 milyon Dolar mevduat olduğu belirtiliyordu. Bunun sonrasında gösteriler başladı ve KKTC Meclisi mudiler tarafından basıldı ,çevik birlik müdahale etmek zorunda kaldı, çatışmalar yaşandı. Çatışmalarda pek çok kişi yaralandı.
TMSF
Kıbrıs Kredi Bankası, Everest Bank, Yurtbank, Hürbank, Finansbank, Ticaret Bankası, Tilbo Bank, Yasa Bank, Endüstri Bankası ve Erbank tasfiye amaçlı olarak TMSF’ye devredildi.
ALACAKLAR TAHSİL EDİLEMEDİ
Batık bankalarda bulunan yaklaşık 200 milyon Dolar tutarındaki mevduat Türkiye’nin yardımlarıyla devlet tarafından mevduat sahiplerine ödenirken, aradan yıllar geçmesine rağmen, batık bankalarda buharlaşan 200 milyon Dolar bugüne kadar tahsil edilemedi.
UBP HÜKÜMETİ
Ülkede 2009 yılında yapılan genel seçimlerde UBP tek başına iktidara gelirken, batık bankalarda buharlaşan 200 milyon Doların tahsil edilmesine yönelik girişimler başlattı.
HÜKÜMET AÇIKLAMASI
Batık bankalarda buharlaşan 200 milyon Dolar tutarındaki paranın tahsil edilememesi kamuoyunda büyük bir rahatsızlık yaratmaya devam ederken, 18 Mayıs 2011 tarihinde Başbakan İrsen Küçük tarafından yapılan açıklamada alacakların tahsil edilmesi için girişimlerin başlatıldığı belirtilirken, şöyle denilmişti;
“Bilindiği üzere 2000’li yılların başında zora girmiş bulunan Kıbrıs Finansbank Ltd, Kıbrıs Hür Bank Ltd, Kıbrıs Yurtbank Ltd, Everest Bank Ltd, Kıbrıs Kredi Bankası Ltd, PEYAK Bankası ve bu bankaların iştirakleri için tasfiye edilmesine karar verilmişti.
Söz konusu bankalar nezdinde bulunan ve gerçek kişilere ait olan 200 milyon Doları aşkın mevduat Türkiye’nin katkılarıyla Devlet tarafından ödenmişti. Dolayısıyla tasfiye halindeki bu bankaların Devlete bu miktarda borcu bulunmaktadır. Bu bankalara borçlu bulunanların borçlarını ödeme konusunda gerekli iradeyi göstermemesi, alacakların takibi için yapılmış olan girişimlerin de çok yavaş ilerlemesi üzerine arzu edilen tahsilat bugüne kadar gerçekleştirilememiştir.
Hükümetimiz son dönemde yapmış olduğu çalışmalar ve değerlendirmeler neticesinde, batık bankaların alacaklarının tahsilini sağlamak ve bu alacakları faiz oranı, faiz birikimi ve vade bakımından yeniden yapılandırılmasına imkan sağlamak maksadıyla bir yasa çalışması başlatmıştır. Başlatılan bu çalışmanın hiçbir yurttaşımızı hedef almadığını, esas amacın 11 yıldır tahsilatı yapılmayan ve ekonomik sıkıntı yaşadığımız bu dönemde, kamu vicdanında da rahatsızlık yaratan bu alacakların gerekli kolaylıkların gösterilmesine rağmen ödeme niyeti göstermeyen kişileri borçlarını ödemeye zorlamak olduğunu belirtiriz.”
UBP HÜKÜMETİ YIKILIYOR
UBP hükümeti batık bankalardaki paraları tahsil etmeye çalışırken, parti içerisinde yaşanan çatışmalar neticesinde UBP hükümeti 13 Haziran 2013 tarihinde yıkılır ve yerine CTP-DP-TDP hükümeti kurulur. Daha sonra yapılan seçim sonrasında da 2013 yılının Ağustos ayında CTP-DP hükümeti göreve gelir ve bu hükümet 2015 yılının Temmuz ayına kadar görevde bulunur. Bu dönemler içerisinde de batık bankalardaki alacakların tahsil edilmesine yönelik hiçbir girişimde bulunulmaz.
BATIK BANKALAR EKONOMİK MALİ PROTOKOLDE
KKTC ile Türkiye arasında imzalanan Ekonomik Mali Protokollerde, batık bankalardaki alacakların tahsil edilmesine yönelik anlaşmalar yer alır ama ne yazık ki batık bankalara yönelik bu anlaşmalar KKTC hükümetleri tarafından yerine getirilmez. Türkiye de bundan duyduğu rahatsızlığı sürekli olarak dile getirir.
UBP- HP PROTOKOLÜNDE BATIK BANKALAR
CTP-HP-TDP-DP koalisyon hükümetinin yıkılmasından sonra kurulan UBP-HP koalisyon hükümetinin protokolünde batık bankalar konusu da yer alır ve şöyle denilir;
“Kamunun, batık bankalardan yıllardır tahsil edilemeyen alacaklarının tahsili ilke ilgili çalışmalar yeniden başlatılacak ve takip edilecektir.”
200 MİLYON DOLAR TAHSİL EDİLECEK
Elde edilen güvenilir bilgilere göre de, UBP-HP koalisyon hükümeti batık bankalarda buharlaşan 200 milyon Doları tahsil edebilmek için gereken çalışmaları kısa sürede başlatacak.