Türkiye’nin Suriye’den Doğu Akdeniz’e ve Kıbrıs’a kadar geniş bir alanda kuşatılmaya çalışılıyor. Nasıl karşı taraf büyük güçlerle koordineli hareket ediyorsa Türkiye’nin jeopolitik oyunda yapacağı şey, bunu başka güçlerle dengelemesidir. Türkiye, ABD’nin yapmış olduğu bu kuşatmayı Rusya gibi diğer güçlerle dengelemeli…
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de elini güçlendirmesi için vakit geçirmeden Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) ilan etmesi Türkiye, güneyinde Doğu Fırat’tan kara, Doğu Akdeniz’den deniz alanıyla sıkıştırılmaya çalışılıyor. Siyasi kararlılık göstergesi olarak Doğu Akdeniz’de MEB ilan edilecek koşullar yaratılmalı.
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de bir “oldubittiye” karşı her türlü siyasi ve askeri tedbiri alması gerekiyor ve ilk atılacak adım ise MEB ilanı olmalı…
Doğu Akdeniz ’deki mesele hukuki değil siyasi bir sorun. MEB ilanı tek taraflı yapılabilir. Bunun hukuki tartışması yapılabilir ama mesele hukuki değil. Mesele, Türkiye’nin 2019 yılı itibariyle MEB ilan ederek ya da bunu ilan edecek siyasi atmosferi sağlayarak burada kararlı olduğunu göstermesidir.
GKRY’nin Mısır, İsrail ve Lübnan’la ikili anlaşmalar yaparak Münhasır Ekonomik Bölge(MEB) ilanı yaptı. Aslında Doğu Akdeniz ’e sahildar bütün devletler bir araya gelerek bu konuda anlaşmalıydı. Ancak Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Kesimi’ni de kullanarak bu imkanı ortadan kaldırdı, ikili anlaşmalarla bir oldubitti yaratıp Türkiye’yi Antalya Körfezi açıklarında küçücük bir sahaya hapsetmek istiyor. O zaman Türkiye’nin de tek taraflı olarak MEB ilan etme hakkı doğmuştur. Çetin, MEB ilanı Türkiye’nin kıta sahanlığı iddiasına bir zarar getirmez, eğer MEB’i bu şekilde ilan ederseniz zaten kıta sahanlığınızın nereden geçtiğini de ilan etmiş oluyorsunuz.
Münhasır Ekonomik Bölge nedir?
Bir ülkenin egemenliğindeki karasularından başka ülkelerin denizlerdeki kaynaklardan faydalanma hakkına sahip olduğu alanlar, uluslararası hukukta ‘kıta sahanlığı’ ve ‘münhasır ekonomik bölge’ kavramlarıyla açıklanıyor. Münhasır ekonomik bölge, bir devletin kıyılarından itibaren 200 deniz mili (370 kilometre) uzaklığa kadar varan bir deniz alanındaki deniz yatağı ve toprak altındakilerle su tabakasındaki doğal kaynaklardan ve ekonomik zenginliklerden münhasıran yararlanma hakkı bulunan bölgeyi ifade ediyor.
Kıta sahanlığı ise jeolojik olarak ülkeyi oluşturan kara parçasının deniz altındaki uzantısını tarif ediyor. Devletler, kıta sahanlığı üzerinde doğal kaynaklardan yararlanabiliyor. Kıta sahanlığı, özel durumlar haricinde kıyı çizgisinden 200 deniz mili açığa kadar mesafeyi kapsıyor. Kıta sahanlığı sadece denizin altındaki toprağı ifade ederken münhasır ekonomik bölge deniz tabakasını da kapsıyor. Münhasır ekonomik bölgenin ilan edilmesi gerekirken kıta sahanlığı kıyı devletinin doğal uzantısı sayılıyor.