NACAK GAZETESİ- Cumhuriyet Meclisi Ekonomi Maliye Bütçe ve Plan Komitesi’nin 2019 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nı görüşmeye başladı. Ülkenin en büyük sorunlarından birinin, giderlerin gelirlerden fazla olması olduğuna dikkat çeken Maliye Bakanı serdar Denktaş, bu durumun borçlanma veya ödemelerin ötelenmesi sonucunu doğurduğuna vurgu yaptı.
Denktaş şöyle devam etti:
“Sürdürülebilir kamu finansman dengesinin kurulması, gelir artırıcı tedbirler yanında harcama disiplininin sağlanarak, kamu kaynaklarının verimli kullanılabilmesini teminen uygulanan maliye politikaları ile bütçe disiplini sağlanarak cari açığımızın kontrol altına alınma çabalarında şu ana kadar başarılı bir seviyeye ulaşılmakla birlikte, 2018 yılında yaşanan olumsuzluklara bağlı olarak 2019 bütçesinde yer alan yüksek açık rakamı kuşkusuz ki sorumluluklarımızı daha da artırmaktadır. Tüm idarelerin bu ortak sorumluluk paydasında hareket etmesi kaçınılmaz bir olgudur.
Buna ilaveten kalkınmayı önleyici ve mali istikrarı bozan iç borç yükünü azaltacak ödeme planlaması ile ödeme takviminin oluşturulmasına ağırlık verilecektir”
Denktaş konuşmasında bütçe verilerine de yer verdi ve şöyle devam etti; “2019 mali yılı Genel Bütçe büyüklüğümüz yüzde 32,50 oranında artış ile 7 milyar 705 milyon TL’na bağlanmıştır. 2017 yılında 206,7 milyon TL olarak öngörülen Genel Bütçe açığımız 2018 yılında 83 milyon TL olarak öngörülürken 2019 yılı için ise bütçe açığı 825 milyon TL öngörülmektedir.
Yerel Gelirler: 2018 Mali Yılı Bütçesine göre yüzde 24.61 ve 2018 yıl sonu gerçekleşme tahminine göre de yüzde 14,49 oranında artırılarak 5 milyar 610 milyar TL’na bağlanmış olup yerel bütçe açığımız 1 milyar 300 milyon TL olup 2018 yılında 543 Milyon TL’dir.
TC Yardımları: Altyapı yatırımları ve reel sektör için Türkiye Cumhuriyetinden sağlanan ve 2018 yılında 335 milyon TL olan kaynak 2019 yılında 245 milyon TL olup savunma bütçesi için 2018 yılında 300 milyon TL, 2019 yılında 450 milyon TL olarak öngörülmüş ve toplamda 2018 yılında 635 milyon TL olan TC Yardımları 2019 bütçesinde 695 milyonTL olarak yer almıştır.
TC Kredileri:2018 yılında Kamu Maliyesine cari bütçe açığına katkı olarak 100 milyon, Reform Destekleme için 280 milyon, Taşınmaz Mal Komisyonu Ödemeleri için 75 milyon ve Faiz Katkısı için ise 140 milyon olmak üzere Toplam 595 milyon TL olan TC Kredileri 2019 yılı için toplamda 575 milyon TL’dir.
2010 yılından itibaren üç yıllık dönemler için Türkiye Cumhuriyeti ile imzalanan ve 2018 sonu itibarı ile üçüncüsü tamamlanacak olan Ekonomik Program’ın 2019-2021 dönemi çalışmaları henüz tamamlanmadığından, 2019 bütçesinde yer alacak Türkiye Cumhuriyeti kaynaklı reel sektör ve altyapı yatırımları dağılımı yer almamış, tümünün dağılımı Ekonomik Program sonrası imzalanacak mali protokolde yapılmak üzere Maliye Bakanlığı bütçesi altında yer alan Yedek Ödenekler içerisinde gösterilmiştir.
Kamu maliyesinde mali disiplin sonucu sağlanan pozitif etki ile 2015 yılında 43 milyon TL olan mahalli yatırımlarımız, 2016 yılında 69, 2017 yılında 125, 2018 yılında 164 milyona çıkarılmasına imkan vermiştir. 2019 bütçesindeki yüksek açık bu konuda beklenen artışın yapılmasını zorlaştırmıştır. 2019 yılı mahalli kaynaklı yatırımlarımız yüzde 10,24 bir artış ile 180,8 milyon TL düzeyine getirilmiştir.
Personel, Sosyal Güvenlik ve Cari Transfer giderlerinin genel bütçe içerisindeki payı yüzde 79.79’dur.
Maliye Bakanlığı ile diğer kurumlar arasındaki bütçe görüşmelerinin temeli olan Mal ve Hizmet Alım Giderleri’nin bütçe içerisindeki payı sadece yüzde 7.22’dir.
Sağlık Bakanlığı bütçesinde 2018 yılında geçmiş yıla oranla yüzde 34,52 artırılarak 105,6 milyon TL’na çıkarılan laboratuvar malzemesi ile tıbbi malzeme ve ilaç alımları 2019 yılında yüzde 52,70 artışla 161,25 milyon TL’na yükseltilmiştir. Yine, 2018 yılında geçmiş yıla oranla yüzde 28,57 artırılarak 45 milyon TL’na çıkarılan Yurt içi ve Dışı tedaviler 2019 yılında yüzde 100 artışla 90 milyon TL’na yükseltilmiştir.
Doğrudan gelir desteği için 2018 yılında geçmiş yıla oranla yüzde 14,71 artırılarak (birikmiş 45 milyon borç dahil olarak) 195 milyon TL’na çıkarılan ödemeler 2019 yılında yüzde 28,21 artışla (birikmiş 100 milyon TL borç dahil) 250 milyon TL’na yükseltilmiştir. Böylece 5-6 yıldır sürekli borç devreden durumdaki DGD ödemelerinde ilk defa temiz bir sayfa açılması hedeflenmektedir.
2018 yılında 322,5 milyon TL olan Belediyelere yapılan katkı yüzde 29,40 artış ile 417,4 milyon TL’na bağlanmıştır.
2018 yılında 10,5 milyon TL olan Siyasi Partilere ayrılan pay yüzde 29.40 artış ile 13 milyon TL’na bağlanmıştır.
Devletin işveren sıfatı ile yaptığı sosyal güvenlik yatırımları hariç olmak üzere Sosyal Sigortalara sağlanan kaynak yüzde 39,22 artış ile 568 milyon TL’dır.
2018 yılında 82,4 milyon TL olan BRTK’na sağlanan kaynak yüzde 39,95 artış ile 107,9 milyon TL’dır. Ayrıca, Mahalli kaynaklı yatırım projeleri ile Solar enerji, kanalizasyon gibi altyapı yatırımları için 2,7 milyon TL kaynak yaratılmıştır”
“EK MESAİ ÖDEMELERİ”
Denktaş konuşmasında borç yükü ve ek mesai ödemelerine de değinerek şöyle dedi:
“Ülkemizin kanayan yarası olan aşırı borç yükü 30 Haziran,2018 tarihi itibariyle 5 milyar 583 milyon Türk Lirası İç Borç, 17 Milyar 646 milyon Türk Lirası Dış Borç olmak üzere 23 milyar 229 milyon Türk Lirasına yükselmiştir. Bu rakam, tahmini GSYİH’nın yüzde 143’üne tekabül etmektedir. Bu durum kamu maliyesini ve ekonomimizi olumsuz etkilemeye devam etmektedir. Bu nedenle kamu borç yükünün kontrol altında tutulması ve azaltılması birinci önceliğimiz olmak zorundadır. İç borç yükünü azaltacak ödeme planlaması ile ödeme takviminin oluşturulmasına ağırlık verilecektir.
Devamlı surette artan ve adeta ikinci bir iş olarak karşımızda duran ve 2018 yılında ise 152,9 Milyona ulaşması beklenen Ek Mesai ödemelerinin Kamu Maliyesi yönünden sürdürülebilirliği olmayıp; verimlilik, adalet, istihdam açısından sorgulanmak zorunda olan ve hükümetimizin ivedi tedbir alması gereken bir sorundur”