İnşaat Müteahhitleri Birliği, hükümete çok önemli önerilerde bulundu; “Güvenli Ülke KKTC” projesi oluşturulmalı

ABONE OL

News

28 Nisan 2020 07:59

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği çatısı altında çalışmalarını yürüten YapSat Komitesi “İnşaat Sektöründe Covid-19’la Mücadele” başlığı altında hazırladığı raporda hükümeti çok önemli uyarılarda bulundu.

İŞTE O RAPOR

Toplum sağlığı öncelikli olmak üzere, genelde ülke ekonomisinin özelde inşaat sektörünün covid-19 krizi sonrasında ayağa kalkması ve oluşacak yeni koşullar paralelinde yeniden yapılandırılması.

Genel Bakış

Temel hedefimiz; KTİMB çatısı altında çalışmalarını yürüten YapSat Komitesi olarak, ülke ekonomisinin ve özellikle inşaat sektörünün kriz sonrası nasıl bir yapılanma süreci yaşayacağını öngörerek hem kriz sonrası orta ve uzun vadede, bu amaçlar doğrultusunda doğru ve etkin stratejilerin belirlenmesi ve hayata geçirilmesi, hem de kriz sürecinde ve kriz sonrası 3 aylık dönemde (ve/veya kısa vadede) neler yapılması gerektiğini belirleyerek doğru adımların atılmasını sağlayacak bir çalışma yürütmektir. Bu çalışma sonucunda, özellikle sektörel bazda bu güne kadar karşımıza çıkan olumsuzlukların ve yanlış/eksik/yetersiz uygulamaların iyileştirilmesi ve uzun vadede hem sektörün hem de ülke ekonomisinin daha sağlıkı bir zeminde işleyişinin sağlanabilmesi amacıyla, çalışma kapsamında ortaya çıkacak olan temel stratejileri, “sektörel gelişim ve yeniden yapılanma stratejisi” niteliğine kavuşturmak amaçlanmıştır.

Ana stratejiler belirlenirken, göz önünde tutulması gereken ve karşımıza “kısıtlar” olarak çıkan faktörler, “gereklilikler” niteliği taşıyan ve kendi içimizde değerlendirilmesi gereken sektörel iç yapılanma, kriz nedeniyle ciddi sorun teşkil eden ve aynı zamanda doğru adımlarla “fırsat” niteliği taşıyan bazı noktalar ayrıca listelenmiştir. Bunlar sırasıyla;

Gözönünde Tutulması Gereken Faktörler
1-	Devlet bütçesinin yeterli olmaması, imkanların çok kısıtlı olması
2-	Devlet otoritesinin bankalar üzerindeki yetersizliği
3-	TC’den beklenen mali desteğin gelmemesi ve/veya koşullara bağlanmış olması
4-	Tüm dünyanın salgınla boğuşuyor olmasının yarattığı etkiler -Tüm dünya eş zamanlı benzer krizleri yaşıyor -Salgının yayılması durmadan/kontrol altına alınmadan ülke kapılarımızın açılması çok riskli Dolayısıyla; Kriz nedeniyle gerek global ekonomik sebeplerle gerekse sağlık açısından, ülkeler arası dolaşımın önümüzdeki süreçte çok düşük olacağı ve yabancı yatırımcının hareketlenmesinin neredeyse 1 yılı bulacağı ve yatırım kararlarını ekonomik koşullar düzelmeye başlayana kadar bekletecek olmaları
5-	Piyasaların düzelmeye başlamasının 1 yılı bulacağı
6-	Sektör olarak iş yerleri açılsa bile, bu sene satış gelirlerinin çok düşük (veya sıfır) olacağı
7-	Ülkemizde, gelirlerde yaşanan ciddi düşüşle harcamaların sadece zorunlu ihtiyaçlara yöneleceği ve iç piyasa gayrimenkul yatırımının bir süre durmasına yol açacağı
8-	İşsizlik oranının çok artacak olması (işgücü maliyetinde düşüşe ve yabancı işgücü yerine yerli istihdama yönelmeye yol açacağından aynı zamanda fırsatlar listesine de eklenebilir)
9-	Çin’de yapılan bilimsel bir araştırmaya göre virüsün, salgın kontrolü yeterli ölçüde sağlanamazsa Ekim ayında, sağlanırsa sene sonunda ikinci dalgasının yaşanacağı belirtildi. Ülke olarak kapılarımızı açmayarak izole kalmayı başarıp ikinci bir salgın krizini kendi içimizde yaşamasak bile, diğer ülkelerde ikinci kriz yaşanma riski çok yüksek. Bu da yurt dışı piyasa stratejimize olumsuz yansıyacaktır,süreç uzayacaktır.

Sektörel İç Yapılanma
1-	Uygun finansman sağlansa bile şirketlerin belirli oranda küçülmeye gitmesi kaçınılmaz olacak (Not: işci durdurma yasağı konusunun bu noktada değerlendirilmesi gerekir)
2-	Bununla birlikte firmaların belirli projelerde birleşmeleri, işgücü paylaşımları, iş paslaşmaları, dayanışma içerisinde hareket etmeleri vb önem kazanacak (not: işgücü paylaşımı için Bakanlık ile görüşülerek çalışma izinlerinin işyeri açısından esnekliğini sağlamamız gerekir)
3-	Mevcut konut stoklarının eritilebilmesi için özellikle satış faaliyetlerinde işbirliği önem kazanacak
4-	Yapsat ve taahhüt işlerinde de ayrışmalar, paslaşmalar ve işbirlikleri önemli olacak
5-	Kooperatifleşme ve bunun sağlayacağı kazanımlarla sektörü daha az kırılgan bir noktaya çekme, uygun finansmana erişim imkanları yaratma vb uzun vadede büyük kazanımlar sağlayacak
6-	Şantiyelerin açılması ile önemli sağlık tedbirleri alınması kaçınılmaz olacak
7-	Yabancı yatırımcılar için yapılarımızda büyük ihtimalle “tatil evi” konseptlerine ağırlık vermemiz gerekecek
8-	Konuttaki arz-talep dengesinin sağlanacağı şekilde projeler üretme prensibi önem kazanacak
9-	Yatırım yapılan bölgelerdeki ortak ihtiyaçların, yatırım yapan firmalarca ortaklaşa yapılması sağlanırsa maliyetlerde düşüş sağlayacak
10-	Sektörün gücünün artırılması amacıyla KTİMB’nin siyaseten daha aktif olması, kazanım sağlayacak bir unsur olarak değerlendirilebilir
11-	Devletin hantal yapısını beklemeden, özellikle konut arz-talep dengelerinin bölgesel olarak belirlenebilmesi için, uzmanlarla çalışılarak bölgesel planların hazırlanmasını sağlamalıyız (orta vadede 55/89 sayılı imar yasası değişikliği sağlanmalı)
12-	EÖP içerisindeki pozisyonumuzun ve duruşumuzun gözden geçirilmesi
13-	Özelleştirmeler konusunun ayrıca ele alınması önemli olacaktır

Fırsat Niteliği Taşıyan Noktalar
1-	Ülkedeki çarpık, eksik, yanlış uygulamaların iyileştirilmesi
2-	Siyasi rejim değişikliği
3-	“Kalkınmada Öncelikli Sektör” olduğumuzu kabullendirmek
4-	Kooperatif aracılığı ile finansal gücümüzü artırmak
5-	Yurt dışında, özellikle Ingiltere’de yaşayan vatandaşları yatırım yaparak ülkeye dönüşleri konusunda (veya sadece yatırım yapma) teşvik edici özel paketler, teşvikler ve/veya pazarlama stratejileri oluşturmak

STRATEJİK HEDEFLER

Covid-19 krizi nedeniyle sektörün karşı karşıya kaldığı ve önümüzdeki süreçte karşılaşacağı sorunların belirlenerek ana başlıklar halinde gruplandırılması, çözümü için kısa, orta ve uzun vadede alınması gereken tedbirler ve gerçekleştirilmesi gereken faaliyetler aşağıdaki gibidir;

Stratejik Hedef		Faaliyet/Öneri	Süre
1	Bankacılık sektörünün mevcut faiz politikasının iyileştirilmesi	-Faiz Yasasının geçmesi -Sektöre özel uygulamalar -Firmaların mevcut borçlarının yeniden yapılandırılması	Kısa vade
2	Kriz nedeni ile bankacılık sektöründe, yasal zemini olmadan yapılan düzenlemelerin ileride doğurabileceği risklerin önlenmesi		Kısa vade
3	İnşaat sektörünün “kalkınmada öncelikli sektör” olduğunun kati kabulunun sağlanması	-Sektörden devletin kasasına giren gelirler tablosu; rakamlarla gösterilmeli, anlatılmalı -Sektörün beslediği ve etkilediği yan/alt sektörler ve bunlardan devletin elde ettiği gelirler gösterilmeli -Sektör durduğu anda devletin toplam kaybı ortaya konmalı	Kısa vade
4	Sektörün yeniden iş yapabilmeye başlaması, kriz sonrasında ayakta kalabilmesi ve yeniden canlanmasının sağlanması	-Çalışılmayan süre için ss, iht.s. vb vergilerin muafiyeti veya 2021’e ötelenip yapılandırılarak zamana yayılması -Kriz sürecinde ve sonrasındaki belirli bir süre (yıl sonu) belirli muafiyetler, vergi öteleme vb uygulamalar -Piyasalar düzelene kadar (belirlenecek bir süre) geri ödemesiz, düşük faizli, uzun vadeli kredilerle finansmana erişim imkanı sağlanması -mevcut yapı stoğunun atıl kalmasını önlemek ve kiralardan boşalan konutların ekonomik sıkıntılar nedeniyle düşük fiyatlara satılarak konut piyasa değerlerinin düşmesini önlemek adına iç piyasa satışının/hane halkının teşviklerle yatırıma yönlendirilmesi -Devlet sosyal konut projelerinin, mevcut konut stoğu ile gerçekleştirilmesi -Yabancıların ülkemizde gayrimenkul edinmesi koşullarının düzenlenmesi, iyileştirilmesi -Yabancıların ülkemizde konut edinmesini cazip kılacak uygulamaların (oturma izni, vatandaşlık vb) (belirli kurallarla) oluşturulması -Yurt dışında yaşayan vatandaşlara yönelik özel paketlerle yatırıma yönelmelerinin teşvik edilmesi -Devlet ihalelerinin başlatılması -Daha fazla işgücü göçünün önlenmesi için önlem alınması -Hakedişlerin ödenerek piyasaya ve sektöre sıcak para akışının sağlanması -Mevduat faizlerinin düşürülerek hanehalkının parasını bankada tutması yerine yatırım yapmaya yönelmesi -Sağlık ve eğitim sektörlerinin iyileştirilerek özel sağlık ve eğitim kurumlarına harcanan yüksek paraların yatırıma yönlendirilmesi -Sektörün, turizm ve eğitim sektörü ile entegre ve etkileşim içerisinde olduğu gözönünde tutularak, sektörler için oluşturulacak politika ve uygulamaların uyumlu olmasının sağlanması -Halihazırda mevcut konut taksidi ödeyenlere yönelik kolaylıklar sağlanması, borç yapılandırması	Kısa vade
5	3.ülke vatandaşı çalışanların potansiyel risklerinin önlenmesi -kazanç sağlayamayan kişilerin yol açacağı ciddi sosyolojik sorunlar -işgücü göçü/işgücü kaybı -işgücü maliyetinin yükselmesi	-Çalışılmayan süreler için katkı sağlanmalıdır	Kısa vade
6	Dünya genelinde oluşacak yeni şartlar paralelinde doğru pazarlara erişim ve pazarlama stratejilerinin oluşturulması	-Pazar analizi yapılarak hangi ülkelerin hedef alınabileceğinin belirlenmesi -Hedef alınan ülkelere uygun pazarlama stratejilerinin geliştirilmesi	Orta/uzun Vade
7	“Güvenli Ülke KKTC” Projesinin oluşturulması ve yabancı yatırımcıyı ülkeye çekmede güçlü bir araç olarak değerlendirilmesi	-Sağlıklı ve Güvenli Ülke kriterlerinin oluşturulması (hijyen koşulları, sağlık koşulları, belirli standartlar vb) -Uzmanlarla çalışılmalı -salgının durması ile birlikte güçlü bir PR	Orta/uzun Vade