TMT cihaz ve operatörlere sahip olduktan sonra mesaj iletiminde
telsizleri kullanmaya başladı. TMT ile Türkiye’deki Karargâh
arasındaki haberleşme, telsiz ve kuryelerden faydalanılarak yapılıyordu .

Türk Mukavemet Teşkilatı, personelini, silahlarını ve coğrafi
mevkileri kodlayarak kullanmakla yetinmemiş, benzer bir uygulamayı
haberleşme metinlerine uygulamıştır. Teşkilat içerisindeki gizli
haberleşmelerde değişik şifreleme teknikleri kullanılarak güvenlik
sağlanmıştır.
Günlük hayatlarında sıradan birer insan olarak dikkat çekmeyen
TMT mensupları, milli dava söz konusu olduğunda bütün riskleri göze
alarak yaptıkları fedakârlıklarla gizli haberleşme yöntemlerinin başarıyla
uygulanmasında büyük paya sahiptirler. Her TMT’ci aynı zamanda
Teşkilatın bir kuryesi olarak görev yapmıştır. Haberleşme için kullanılan en
basit yöntem olan kurye sistemi, aslında hem mesaj hem de kurye
açısından son derece güvensiz olduğu için, düşman eline geçtiğinde fazla
zarar vermeyecek genellikle daha basit bilgi aktarımında kullanılmıştır.
Mesajların sözlü değil de, kuryeler vasıtasıyla yazılı aktarımında ise
metnin şifrelenmesi ve değişik kodlar kullanılması söz konusudur. Mesajın
Teşkilat için taşıdığı öneme göre şifrelemenin niteliği değişmekte ve
bunların nakledilmesinde kullanılacak kuryeler de farklılaşmaktadır. Büyük
önem taşımayan mesajların iletilmesinde TMT mensuplarının yanı sıra
dikkat çekmeyecek gazete dağıtıcısı, postacı, köy muhtarları gibi
kimselerden de istifade edilmiştir. Bunlar çoğunlukla taşıdıkları mesajın
muhtevası hakkında herhangi bir bilgi sahibi olmadan görevlerini yerine
getirmiştir. Ancak söz konusu mesaj Teşkilat için önem taşıyorsa sıradan
insanlarla gönderilmeyerek, TMT içerisinde söz sahibi güvenilir kişiler
vasıtasıyla iletilmiştir.
Türk Mukavemet Teşkilatı’nın haberleşmede kullandığı yöntemler
arasında canlı postalar vardır. Canlı posta kutuları daha çok ticaretle
uğraşan ve gün boyu hareketli olan kişiler arasından seçilmiştir. Bu
yöntemde dükkânlarının vitrinlerine çeşitli işaretler koyarak, içerinin uygun
olup olmadığı, mesaj bulunup bulunmadığı gibi şifreler belirlenmiştir.
Canlı posta uygulamasında, mesajı taşıması için görevlendirilen kişi belli
bir tarih ve saatte istenilen kişi ile buluşarak daha önceden tespit edilen
parola vasıtasıyla mesajı iletmektedir. Bu yöntemde mesajın yanlış ellere
geçmesi önlenmekle birlikte, mesajı alanla mesajı taşıyanın birbirini
görmesi ve deşifre olması kolay olduğu için çok fazla tercih edilen bir
yöntem değildir.
Teşkilatın mesajlarını iletmesinde kullanılan yöntemlerden bir
başkası ise cansız postalardan yararlanmak suretiyle gerçekleştirilmektedir.
Bu yöntemde, mesajı iletmekle görevlendirilen kurye, mesajı daha önceden
tespit edilen yerlere bırakmaktadır. Bu yerler güvenlik durumuna göre
değişebilen, bazen bir ağaç kovuğu, bir posta kutusu veya bir mezarlık
olabilmektedir. Böylelikle, bu haberleşme yöntemi sayesinde mesajı
taşıyanla mesajı alan kişinin birbirini görmesi ve dolayısıyla herhangi bir
tehlikeli durumun yaşanması da söz konusu olmamaktadır. Türk
Mukavemet Teşkilatı’nın cansız posta olarak kullandığı ağaç kütüklerinden
bazıları bugün Lefkoşa’daki Hürriyet ve Mücadele Müzesi’nde
sergilenmektedir.
Türk Mukavemet Teşkilatı, yeterli teknik imkânlara, cihaz ve
operatörlere sahip olduktan sonra mesaj iletiminde telsizleri kullanmaya
başlamıştır. TMT ile Türkiye’deki Karargâh arasındaki haberleşme,
önceleri elçilik ile dışişleri arasındaki telsiz haberleşmesinden ve
kuryelerden faydalanılarak yapılmıştır. Amerikan ordusu tarafından gizli
görevlerde kullanılmak üzere üretilmiş bir telsiz ve yine Amerikan yardım
heyeti “JUSTMAT”ın özel projeler şubesi subaylarından temin edilen,
deşifresi o günün şartlarında zor olan şifreleme ve çözme sistemleri
eğitimlerde öğretilerek kullanılmıştır.
Kıbrıslı Türklerin ulaşımda Rumların tekelinden kurtarılmasında
önemli bir rol oynayan Lozan Taksi adlı şirket ise TMT’nin pek çok işi için
kullandığı bir paravandır. Lefkoşa, Limasol ve Girne yolcularının yanı sıra
kuryelik işleri ve gizli silah nakli de bu sayede güvenle yürütülmüştür.
ALFABETİK VE ŞİFRELİ SİSTEMLER
Haberleşmede kullanılan mesajların güvenliği için Türk Mukavemet
Teşkilatı’nın başvurduğu en önemli yöntem, kripto sisteminin kullanılmaya
başlanmasıdır. İlk olarak Lefkoşa’daki Türkiye Büyükelçiliği vasıtasıyla
kullanılan bu sistem, daha sonra eğitim gören TMT’ciler tarafından
kullanılmaya devam etmiştir.
TMT’nin kriptolu haberleşmelerinde alfabetik ve şifreli sistemler
kullanılmıştır. İletilecek haberin bir algoritma vasıtasıyla şifreli bir hale
getirilmesinin ardından hazırlanan bir anahtar vasıtasıyla bu sistem
kullanılır hale getirilmiştir. Algoritma bilinse dahi tek başına bir anlam
ifade etmemekte, gönderici ve alıcının elindeki anahtarla metin anlam
kazanmaktadır. Benzer bir şekilde; yerleştirme ve değiştirme metoduyla,
orijinal metin içerisindeki harfleri karşılayan rakamlar ve işaretlerle
oynanarak pek çok şifreleme yöntemi kullanılmıştır.
Sabit Sistem adı verilen şifreleme yöntemiyle, alfabedeki harflerin
sırası kaydırılarak hazırlanan metin değişme tablosuyla çözümlenmektedir.
Belirli frekans farkıyla hazırlanan anahtarların çözülmesi son derece kolay
olduğu için pek fazla tercih edilmeyen bir yöntem olmuştur. Şifrelerin
başkası tarafından çözümünü engellemek için, TMT’nin genellikle
kullandığı bir deyim ya da kelime üzerinden hazırlanan anahtara bağlı
olarak alfabetik bir sıraya dayanmayan Düzensiz Sistem, ya da çözülmesi
neredeyse imkânsız Devirli Sistem tercih edilen şifreleme teknikleri
olmuştur. Devirli sistemde, iki farklı eksen üzerine rastgele sıralanan her
harfin koordinat hesabına dayalı şifreleme yapılmıştır. II. Dünya Savaşında
Alman Gizli Servisi tarafından kullanılan ve metin üzerinde sütunlar
halinde değiştirmeye dayanan Değiştirme Metodu da kullanılan şifreleme
yöntemleri arasında yer almıştır.
Türk Mukavemet Teşkilatı’nın haberleşmede gizlilik esasına verdiği
önemin boyutları öylesine ileri safhaya ulaşmıştır ki, mesajların yetkisiz
kişilerin eline geçmesi halinde çözümünü imkânsızlaştırmak üzere
yerleştirme ve değiştirme metotlarının ardı ardına kullanıldığı karma
şifrelemeler dahi son derece yaygındır. Bu yüzden şifreleme sistemlerinde
sıklıkla iki anahtar kullanılması tercih edilmiş, bu sayede Türk Mukavemet
Teşkilatı’nın Adanın her köşesine yayılmış üyeleriyle ve Türkiye ile
haberleşmeleri deşifre edilememiştir.
SONUÇ
Bugün Kıbrıs Adasındaki Türk toplumunun yaşadığı güvenli
hayatta, verdiği onurlu mücadele ile Türk Mukavemet Teşkilatı’nın ve
Rauf Denktaş’ın önemli payı vardır. İlk yapılanma anından itibaren
gerçekleştirdiği bütün faaliyetlerinde ve haberleşmelerinde gizliliğe büyük
önem veren TMT, bu sayede yer üstüne çıkarak açıkça mücadeleye
başladığı güne kadar hakkında bilgi sahibi olunamayan, silah sevkıyatları,
depoları ve mensuplarının sırrını koruyan bir efsane olarak kalmıştır.
1950’lerin sonundan itibaren düşmanca politikalara karşı Kıbrıs
Türkünün kendini savunma güdüsüyle hayata geçirdiği bir irade olan TMT,
Barış Harekâtına kadar Adadaki Türklerin koruyuculuğunu üstlenmiş ve
sonrasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kuruluşuna giden yolun
açılmasında aktif rol almıştır. Rauf Denktaş ise sadece Kıbrıs’ta Rum ve
Yunan ikilisine karşı değil uluslararası arenada milleti ve vatanı için
mücadelesini son nefesine kadar sürdürmüştür. Ancak, sağlanan huzur
ortamının ardından Kıbrıs Türkünün hak arayışının bittiğini ve TMT
ruhunun misyonunu tamamladığını söylemek mümkün gözükmemektedir;
çünkü Adadaki Türk varlığına yönelik tehditler son bulmamıştır. Kıbrıs’ta
Türkleri azınlık sayan ve yönetmeye kalkan zihniyet dünden bugüne sadece
şekil değiştirmiş, zayıflamak bir tarafa daha güçlü ve çok boyutlu hale
gelmiştir. Bir zamanlar Türk Mukavemet Teşkilatı efsanesini var eden ve
Denktaş’ın temsil ettiği mücadeleci ruhun, Kıbrıs’taki Türk egemenliğinin
korunmasına yönelik savaşını zamana ve zemine uygun bir şekilde, her
türlü politik, ekonomik ve kültürel enstrümanları da kullanarak devam
ettirmesi gerektiğine inanıyoruz.