NACAK GAZETESİ- 2019-2020 Adli Yılı başladı. Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, ülkenin sorunlar yumağı olduğunu ve yargıda da durumun aynı olduğunu belirtti.
Şefik, Adli Yıl’ın başlaması nedeniyle Yüksek Adliye Kurulu toplantı salonunda düzenlediği basın toplantısında yaptığı konuşmada, bu yıl farklı bir açılış yapıp, görkemli bir açılış yerine basınla sohbet toplantısı yapma kararı aldıklarını söyledi.
Bu kararı Haziran ayında Yüksek Adliye Kurulu’nda aldıklarını ifade eden Şefik, Adli Yıl’ın ülkeye hayırlı olması temennisinde bulundu.
“AÇILIŞ TÖRENİ YAPMADIK”
Ülkenin sorunlar yumağı olduğunu ve yargıda da durumun aynı olduğunu ifade eden Şefik, açılış töreni yapmadıklarını ancak sorunlarını basın toplantısıyla açıklamayı uygun gördüklerini kaydetti.
Sorunların devam ettiğini, 1 yıl önce adli yıl açılışında yaptığı konuşmada yüzde 95 değişiklik yapmadan aynı metni okuyabileceğini ifade eden Şefik, sorunlarının, “bina, personel, dava yoğunluğu, icranın yeterli olmama, yasa ve tüzük hazırlamadaki eksiklikler” olduğunu söyledi.
BİNA PROBLEMLERİ
Bina problemlerine değinen Şefik, Lefkoşa’da mahkemelerdeki eski polis binasında 2016 yılında başlayan tadilatın henüz bitmediğini, sıkıntılar olduğunu, üzerinden zaman geçen tadilat çalışmalarının geri gittiğini kaydetti.
Gazimağusa’da kütüphanelerin salona çevrildiğini, ihtiyaçların sürdüğünü, binada sıkıntılar yaşandığını söyleyen Şefik, Girne’de aynı sıkıntılar bulunduğunu ancak en kötü durumda olanın Lefke Mahkemesi binası olduğunu belirtti. 2015’den beridir bütçeye girdiğini ancak bir türlü ihaleye çıkılamadığını ifade eden Şefik, Lefke’deki binayı boşaltıp, mahkemeyi Güzelyurt’a taşıdıklarını ancak o günden bugüne binaya tek çivi çakılmadığını anlattı.
Şefik, “Bina sorunu neden önemli? Personel yargıçlar rahat çalışamıyorsa, verimlilik azalmaktadır. Daha fazla yargıç tayin etmek istesek de yerimiz yoktur, o nedenle bir kısır döngü içerisinde bina sorunlarınız devam etmektedir” diye konuştu.
Narin Şefik, şu anda 312 personel ve 46 yargıçla mahkemelerde görev yapıldığını ifade ederek, yargıç sayılarını yavaş yavaş artırmaya çalıştıklarını ancak yargıç tayin edince oda bulunması gerektiğini de kaydetti.
Bina sorunları düzelmedikçe daha fazla yargıç tayin etme olanaklarının olmadığını söyleyen Şefik, personel sıkıntısına da değindi.
“PERSONEL BAŞKA YERE GİTMEK İSTİYOR”
Narin Şefik, personelin, iş yoğunluğundan dolayı mahkemelerden başka yerlere geçmek veya gitmek istediğine işaret etti.
2018 yılında 47 kişi, 2019’da da 10 kişinin göreve başladığını kaydeden Şefik, 2018’de istihdam edilenlerden 5’inin başka yere geçtiğini, 4’ünün emekli olduğunu; 2010’da işe alınanlardan 10 kişinin başka yere geçtiğini, 3 kişinin de vefat ettiğini söyledi.
SİSTEMDE DE SORUN VAR
Sistemde de sorun olduğunu kaydeden Şefik, “Örneğin, ambar memurluğuna öğretmen atandı. O da daha sonra öğretmenliğe geçti” dedi. Şefik, devlet kadrolarına giren kişilerin bir süre girdiği yerde kalmasının sağlanması gerektiğini, aksi halde devlet kadrolarında randıman sağlamanın mümkün olmayacağını kaydetti.
Narin Şefik, yargıçların da bu sıkıntılardan dolayı randımanlı çalışamadığını, bu nedenle bu sorunlara bir an önce çözüm bulunması talebini yineledi. Şefik, erken bir zamanda istihdam ve terfiler konusunda olumlu adım atılmasını beklediklerini belirtti.
“DAHA FAZLA PERSONEL VERİLMESİ GEREK”
Az sayıya rağmen memur personel ve yargıçların büyük özveriyle çalıştığın ifade eden Şefik, “Hepsine özverili çalışmalarından ötürü teşekkür ediyorum. Ama bize daha fazla personel verilmesi gerektiğini de vurgulamak istiyorum” diye konuştu.
İcra sorununun da devam ettiğini ifade eden Şefik, bu konuda Barolar Konseyi’nin hazırladığı bir yasa tasarısının Meclis’te bu yaz görüşüldüğünü belirtti. Meclis açıldıktan sonra söz konusu tasarının en erken zamanda gündeme gelip, geçirilmesi temennisinde bulunan Şefik, yasanın hayata geçmesiyle icrada bir hareketlenme ve aktivite olmasını beklediklerini kaydetti.
ARAZİ VE AMBAR İHTİYACI
Şefik, icradaki sıkıntılar arasında araç ve personel eksikliğinin de olduğunu ifade ederek, icra veya ara emirlere el konulan eşyaların muhafaza edilmesi için ihtiyaç olan arazi ve ambar taleplerini yetkiliklere ilettiklerini kaydetti.

Bütün bu sorunların birbirlerine bağlı olduğunu işaret eden Şefik, bu sorunların her yıl devam ettiğine dikkat çekti.
“YARGIÇ SAYISI ÇOĞALTILMALI”
Şefik, yargıç sayısının çoğaltılması ve icranın güçlendirilmesi gerektiğini belirterek, bu konuda yaşanan sıkıntıları anlattı ve icranın güçlendirilmesinin dosya sıkıntılarını da çözeceğini ve yargıçların daha rahat çalışabileceğini söyledi.
Yüksek Mahkeme Başkanı Şefik, hükümetin; “Tahkimin kuvvetlendirilmesi ve arabuluculuk müessesesinin getirilmesi düşüncesinin olduğunu bildiğini, bu ikisine de Adliye Kurulu olarak karşı olmadıklarını, hiçbir itirazlarının olmadığını” ifade etti.
Şefik, “Umarım istişare edilerek bizim sistemimize uygun olacak bir şekilde bunların getirilmesi üzerine çalışmalar yapılır. Biz bu konuda yardımcı olabilmek için bir seminer düzenlemiştik, oradaki konuşmalardan da faydalanıla bilinir” diye konuştu.
“Bizden başka bir şikayet; yargıçların seçilmeleri ve terfileri konusunda objektif kriter olmadığı yönündedir” diyen Şefik, bu konuda şunları söyledi:
“Bu konuda aynı şeyleri söylüyorum ama aynı şikayetler de devam ediyor. Mevcut şekliyle yargıç seçimi veya terfiinin bizim ülke koşullarında en uygun şekil olduğunu düşünmekteyim. Burada herhangi bir usulsüzlük adaletsizlik olduğunu da düşünmemekteyim. En uygun adaylar arasında en uygun kişilerin seçildiğini iddia ederim. Yargıcın sadece hukuk bilgisi değil, hukuk bilgisi dışında karakteri, duruşu, salon hakimiyeti önemlidir ve bütün bunlar sınavla ölçülebilecek hususlar değildir. O nedenle bütün kaza mahkemesi başkanlarından alınan raporlar burada baronun temsilcisi ve baronun kendi arasında toplantı yapıp kendileri de hangi adayların öne geçmesi gerektiği konusunda da karar veriyorlar, bütün bunlar tartışılarak yargıç seçimi yapılıyor.
“İSİM ÜZERİNDEN DE GİDİLMİYOR”
O nedenle ölçülen bilgi ve yeterliliktir. Kimlik değil, isim üzerinden de gidilmiyor. Bütün avukat olarak yaptığı duruşma dosyaları da incelenerek karar veriliyor. O nedenle daha önce verdiğim cevabın aynısı olmakla birlikte Yüksek Adliye Kurulunun bu gibi seçimleri yapma ehli ve donanımda olduğu açıktır.”
Şefik, ülke hukuk sistemine de değinerek, ülkede yargılama şeklinin; “davaların duruşma yapıldığında tanıkların tek tek her konuda söylemek istediklerini gelip mahkeme huzurunda söyledikleri, karşı tarafın avukatı tarafından da sorgulandıkları bir sistem” olduğunu kaydetti.
Kara Avrupa’da yapılanın; “ifadelerin dosyaya girmesi ve hakimin ifadeleri okuması, inanma inanmama noktasında bir sorun olduğunda da arzu ettiği takdirde o kişilerin gelip mahkemede sorgulama isteyebilmesi olduğunu” ifade eden Şefik, şöyle devam etti:
“Türkiye’de son yapılan yargı reformunda da bu istintak sistemi getirilmişti yavaş yavaş… Bunun artırılmasına yönelik bir hareket vardır. Bizde ezeli ebedi tanıkların şahadet vermesi tanıkların karşı tarafça sorgulanması esastır. Bir de yargıç karar verirken, yasal mevzuat varsa ona bakar ancak buna ilaveten bu yasal mevzuatın daha önce yorumlandığı Yüksek Mahkeme Yargıtay kararlarına da bakarak karar verir. Yani kendi kendine karar vermiyor.
Daha önce aynı konuda verilen bir karar varsa kendi huzurundaki olguları o davadaki olgularla mukayese ederek o karardan da faydalanarak karar verir. Mevzuatımız İngiltere’den gelmemektedir.
İngiliz’in yasaları burada geçerli değildir. Bizim 1960 yılında Kıbrıs Yasaları diye 6 cilt hazırlanan yasalar vardır. Onlar bizim farklı hükümetlerimiz tarafından zaman içerisinde tadil edilmişlerdir. O dönemlerde olmayan konularda birçok yeni yasalar geçirilmiştir. Bu yasaların yüzde 95’i de Türkiye Cumhuriyeti’ndeki yasal mevzuattan faydalanılarak geçirilmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti’ndeki yasal mevzuata bakıldığında mükemmele yakın bir şekilde hazırlandığını görürüz. Ancak biz KKTC’ye uygulamaya çalıştığımızda maalesef kısmen alıyoruz, kes yapıştır şeklinde alıyoruz ve bizim sisteme uygunluğunu da yeterince incelemiyoruz. O nedenle mevzuattaki sorunlarımız ondan kaynaklanmaktadır.”
Narin Şefik, Adli Yıl açılış töreninin yapılmaması konusuna da değinerek, Adli Yıl açılışının her yıl yapıldığını, yurtdışından konuklar davet edildiğini kaydetti.
Şefik, kendilerinin de Türkiye Cumhuriyeti’ndeki Adli Yıl açılışlarına davet aldığını, katıldıklarını, burada; kapalı ve tanınmamış bir ülke olan KKTC’nin dezavantajını yaşamadan dünyadaki diğer meslektaşlarıyla bir araya gelip görüşme tanışma temas kurma imkanı bulduklarını anlattı.
Kendilerinin de bu açık kapı şansını kullanarak ülkeye yurtdışından yargıçları davet ettiklerini ifade eden Şefik, Azerbaycan, Makedonya, Kosova, Pakistan, Arnavutluk’tan yargıçların davet edildiğini, Türkiye’den tüm üst yargının katıldığını, geleneği devam ettirdikleri, ancak son yıllarda ülkede yaşanan ekonomik sıkıntıların kendilerini görkemli bir açılış yapmaktan kaçınmaya ittiğini anlattı.
Bu yüzden basın ile sohbet toplantısı düzenlediklerini ifade eden Şefik, “Burada tepki yok, biz kendi bünyemizdeki bazı sorunlarla boğuşurken, bazı küçük meblağları bulmanın bile sorun olduğunu görüyoruz, yaşıyoruz” dedi.
Örnek olarak özellikle bilgi işlem konusunun kendileri açısından önemli olduğunu ve 2020 seçimi öncesi fiber optik altyapının tamamlanmasının önemine işaret eden Şefik, İskele ve Güzelyurt’ta fiber optik altyapısı için ihaleye çıkıldığını, bunun için her kazaya 30-40 bin TL’ye ihtiyaç duyulduğunu kaydetti.
“GÖRKEMLİ AÇILIŞ YERİNE”
Görkemli bir açılış yerine o kalemdeki parayı başka maksatlar için kullanmayı uygun gördüklerini ifade eden Şefik, ülke koşulları ve bu ihtiyaçları göz önünde bulundurarak töreni yapmadıklarını anlattı.
Yüksek Mahkeme Başkanı Şefik, dava sayılarındaki artışa da dikkat çekerek, dava dosya sayılarını basın ile paylaştı:
“Tüm kaza mahkemelerinde 1 Ağustos itibariyle 10 bin 638 hukuk davası, 14 bin 126 ceza davası, 493 aile dosyası, Anayasa Mahkemesinde 19 dosya, Yargıtay Hukukun 688, Yargıtay Cezada 94, Yargıtay ailede 33 dosya, yüksek idare mahkemesinde 517 dosya, YİM İstinat Mahkemesinde 13 dosya bulunuyor. 46 yargıcın 8’i Yüksek Mahkemede, 38 Yargıç da hukuk davasıyla uğraşıyor.”